3х3: Монголын шигшээ өнөөдөр Азийн аваргын эхний тоглолтоо хийнэ
“Спартак” балетыг таван жилийн дараа тайзнаа дахин толилуулна
Дөрөвдүгээр сард зохион байгуулах бөхийн барилдааны хуваарь
Улаанбаатарт 0 хэм дулаан, үүлшинэ
“Мөнгөн мод 2023” наадмын шилдгүүд тодорлоо
Өнөөдөр цахилгааны хязгаарлалт хийх байршлууд
Т.Санчир дөрөв дэх удаагаа Хүлэгүүдтэй нэгдлээ
Эрүүл мэндийн долоон төрлийн үйлчилгээг ЦАХИМД оруулна
Малчны зээлийг Зээлийн батлан даалтын сангаас 100 хувь батлан даана
“Найрамдал” зуслангийн төв байрыг 4.5 тэрбум төгрөгөөр засварлажээ
А.Бакей: Байнгын хороодын бүтцийг зөвшилцөж болох байтал заавал ҮХЦ-д хандах шаардлагагүй
-Төрийн байгуулалтын байнгын хорооноос ажлын хэсэг байгуулж, орон нутагт ажилласан гэсэн. Ямар асуудлаар орон нутагт ажиллав?
-Төрийн байгуулалтын байнгын хорооноос нутгийн өөрөө удирдах ёсны байгууллагын чадавхи, үүнтэй холбоотой хууль, тогтоомжийн хэрэгжилтийн байдалтай танилцлаа. Ажлын хэсэгт УИХ-ын гишүүн Батцогт, Бурмаа, миний бие болон Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны ажлын албаныхан багтсан. Бид нийслэлийн гурван дүүрэг, Төв, Хэнтий, Ховд аймагт ажилласан. Эдгээрийн ИТХ-ын төлөөлөгчидтэй уулзаж, санаа бодлыг сонслоо. Сонгуулийн тухай болон Орон нутгийн сонгуулийн тухай хууль, Төрийн албаны тухай хууль, Засаг захиргааны нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн хэрэгжилттэй танилцсан. Нөхцөл байдал өөр өөр байна. Үндсэн хуулийн үзэл баримтлалаар ИТХ нутгийн өөрөө удирдах ёсны байгууллага учир хараат бусаар ажиллаж, хууль тогтоомжийн хэрэгжилтэд хяналт тавьж, Засаг даргын шийдвэр, төсвийн зарцуулалтад хяналт тавих, иргэдийн саналыг тусгуулах чиглэлээр ажиллах ёстой. Гэтэл нэг талаар төсөв нь хэтэрхий хязгаарлагдмал учраас ажиллах нөхцөл нь хомс байна. Олон жилийн турш Засгийн газар болоод орон нутгийн захиргааны байгууллагын хавсарга маягтай ажиллаж ирсэн. Сүүлийн 23 жилийн турш ингэж явж. Иймээс төсвийн хараат бусаар ажиллуулах, нөхцөлөөр хангаж, эрхзүйн зохицуулалт шаардлагатай гэж үзээд тогтоолын төсөл боловсрууллаа.
-Тогтоолын төсөлд гишүүд нэлээн санал шүүмжлэл хэлж, дахин боловсруулахаар болж байх шиг байна?
-Орон нутагт төлөөллийн ардчиллын зэрэгцээ шууд ардчиллын зарим элемент практик болж хэвшиж байна. Тухайлбал, “Иргэний танхим” аймаг, дүүргүүдэд байгуулагдсан. Зарим хороонд ч байгуулагдсан. Иргэдийн өөрсдийн санаачилгын байгууллага мөртлөө эрхзүйн үндэс, зохицуулалт байхгүй ажиллах нөхцөл бүрдээгүй. Үүнийг цаашид анхаарах хэрэгтэй. УИХ-ын үйл ажиллагааг сурталчлах төв гэж аймаг бүрт байгуулагдаж байсан ч ажиллахгүй байгаа нь ажиглагдсан. Өөрөөр хэлбэл, УИХ-аас хууль баталж, үйлдвэрлэх нь чухал биш батлагдахаас нь өмнө иргэдийн саналыг авах, төсөлд тусгах, сурталчлах үүрэгтэй төв нь сайн ажиллаж чадахгүй байна. Байнгын хорооны хуралдаанаар гишүүд тал талаасаа ярилцаж, тогтоолын төслийг дахин сайн боловсруулъя гэлээ. Иймээс гишүүдийн саналыг дахиж тусгаад авч хэлэлцэхээр болж байна.
-2013 оноос орон нутагт төсвийн эрх мэдлийг нь олгож эхэлсэн. Хуваарилсан төсөв нь хангалттай байж чадаж байгаа гэнэ үү?
-Ажлын явцдаа орон нутгийн хөгжлийн сангийн зарцуулалт, хуулийн дагуу хэрхэн хэрэгжиж байна вэ гэж давхар анхаарал тавьсан. Төсвийн тухай шинэ хуулийн дагуу 2013 оноос анх удаа орон нутгийн хөгжлийн санд мөнгө хуваарилаад иргэдийн оролцоотойгоор зарцуулах шийдвэр гаргасан. Ахицтай зүйл бий хэдий ч иргэдийн оролцоог хэрхэн хангах вэ, яаж үр ашигтай зарцуулах вэ гэж анхаарах зүйлүүд ч байна.
-Орон нутаг хөгжүүлэх сангийн хөрөнгийг хуваарилахдаа харилцан адилгүй хуваасан байна гэсэн. Үүнийг орон нутгийнхан өөрсдөө хөндөж байна уу?
-Орон нутаг хөгжүүлэх сангийн хөрөнгийг хэрхэн захиран зарцуулах ямар байдлаар зарцуулж болохгүй вэ гэдэг Төсвийн тухай хуулиар зохицуулагдсан. Заалтуудыг нь улам баяжуулж, тодорхой болгон Сангийн яамнаас дүрэм гаргасан юм билээ. Орон нутагт хуваарилсан мөнгө харилцан адилгүй байгаа нь үнэн. Үүнийг тодорхой шалгуур үзүүлэлтээр илүү оновчтой болгохоор Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төсөл санаачилж оруулж ирсэн. Орон нутаг хөгжүүлэх сангийн хөрөнгийг ямар хэмжээтэй хуваарилахад хүн амын тоо, төвөөс алслагдсан байдал, татварын идэвхи санаачилгын индекс, орон нутагтаа татвар хэр оруулж байна вэ гэх мэт үзүүлэлт тавихыг тусгасан байгаа. УИХ-аар хэлэлцүүлэхдээ үүнийг илүү боловсронгуй болгох шаардлагатай. Ирэх жилийн төсөвт орж ирсэн саналаар орон нутаг хөгжүүлэх санд 282 тэрбум төгрөг хуваарилагдсан. Энэ жилийнхтэй харьцуулбал бага хэмжээгээр өссөн байна. Цаашдаа орон нутаг хөгжүүлэх сангийн хөрөнгийг нэмэгдүүлээд явах нь зүйтэй. Юунд мөнгө хэрэгтэй, ямар асуудал тулгамдаж байгааг иргэд өөрсдөө мэдэж байгаа учраас хөрөнгийн хэмжээг нэмэгдүүлэх тусам асуудлаа шийдвэрлээд явах боломжтой.
-Байнгын хорооны хуралдааны үеэр УИХ-ын гишүүн Су.Батболд, Х.Тэмүүжин нар орон нутагт шууд ардчиллыг нэвтрүүлэхдээ Швейцариас жишээ авч болохгүй. Орон нутагт эрх мэдэл өгөх тусам тус тусдаа засаглалтай болчих вий гэсэн болгоомжлол байна гэсэн. Энэ тал дээр таны бодол?
-Үндсэн хуулийн үзэл баримтлалд асуудлыг нийцүүлэлгүй яахав. Гэхдээ өөх ч биш булчирхай ч биш болж, ажиллах ямар ч нөхцөл байхгүй, иргэд өөрсдөө удирдах ёстой байгууллага гэж гаргуунд нь гаргаад тоохгүй орхиж болохгүй. Бие дааж ажиллах нөхцөлөөр нь хангаж өгөх ёстой юм. Гончигдорж гишүүн оновчтой зүйл хэлсэн. Үндсэн хуулийн хүрээнд, үзэл санаанд нийцүүлж иргэдийн оролцоог хэрхэн хангаж өгөх вэ гэдийг тодорхой болгох ёстой болж байна.
-Ажлын хэсэг орон нутгийн ИТХ-ын чадамж ямар байгааг тодорхойлсон гэлээ. Хөвсгөл, Дорнод аймгийн ИТХ гэхэд одоо болтол Засаг даргаа томилж чадаагүй байдалтай байгаа шүү дээ?
-2012 оны орон нутгийн сонгуулийн дүнгээр байгуулагдсан ИТХ-ын төлөөлөгчдийн 80 хувь нь анх удаа шинээр сонгогдсон хүмүүс байна. Энэ бол шинээр орж ирсэн төлөөлөгчдөд мэргэжил аргазүйн туслалцаа үзүүлэх, иргэдийн өмнөөс төлөөлж чиг үүргээ хэрэгжүүлэхэд нь туслах зайлшгүй шаардлага байгаа гэсэн үг. Ганц хоёр аймгийн зөрчлийг хууль хяналтын байгууллагаараа шийдүүлэхээр явж байгаа гэсэн мэдээлэлтэй байна. Ийм байхад хажуугаас нь бид орж шалгах нь зохисгүй.
-Орон нутагт хууль сурталчлах төвүүд байдаг хэдий ч хангалтгүй ажилладгийг нь яаж сайжруулах боломжтой вэ?
-Анх гадаадын нэг төсөл хэрэгжсэн юм билээ. Тэр төслөөр аймаг бүрт УИХ-ын үйл ажиллагаа, хууль сурталчлах төв гэж байгуулагдсан байна. Аймгийн Засаг дарга байр гаргаж өгөх ёстой юм билээ. Зарим аймаг байр гаргаж өгсөн, зарим нь өгөөгүй, үйл ажиллагаа нь тогтмол биш явж байна. УИХ-ын Тамгын газар тухайн аймгийн Засаг даргатай гэрээ байгуулаад хууль сурталчлах ажлыг орон нутагт хэрэгжүүлэх ёстой. Гэтэл энэ нь төдийлэн үр дүнтэй хэрэгжихгүй байгаа учраас холбогдох хуульд өөрчлөлт оруулж, тусгаж өгөх хэрэгтэй гэж үзлээ. Хууль сурталчлах төвийн үйл ажиллагааны эрхзүйн үндсийг хуулиар зохицуулахгүй бол гэрээгээр шийдвэрлэж болохгүй байгаа юм.
-Энэ төвд төсөв хуваарилдаг байсан юм болов уу?
-Төсөв байхгүй. УИХ-ын орон нутаг дахь бие төлөөлөгчид тэр төвдөө очиж суудаг юм байна. Тухайн аймагт өөр намын төлөөлөл засгийн эрх барьж байгаа бол улс төрийн үүднээс дэмжих, дэмжихгүй байх үзэмжийн шинжтэй явж ирж. Үүнийг өөрчлөх хэрэгтэй байна.
-МАН-ын бүлгийн гишүүд ганцхан Байнгын хороонд харьяалагддаг гэсэн гомдол хэлж байгаа. Үндсэн хууль зөрчсөн үйлдэл хэмээн Үндсэн хуулийн цэцэд хандана гэсэн. МАН-ын бүлгийн гишүүд үнэхээр нэг Байнгын хороонд харьяалагдаж байгаа юм уу?
-Түүх ярих юм бол сэтгүүлчид эхнээс нь бүгдийг мэдэж байгаа. Анх УИХ шинээр бүрдэхэд 24 цагийн дотор бүлэг байгуулах бичгээ өгөөгүйгээс эхнээсээ ийм байдлаар явсан шүү дээ. Ерөнхийлөгч хуулийн төсөл санаачилж бүлэгтэй болгосон. Нэг Байнгын хороонд харьяалагдах гишүүдийн тоо урьд нь 21 байсан. Одоо хуулиараа дээд тал нь 19 болоод ажиллаж байна. Тэгээд 19 гэсэн тоонд зохицуулаад МАН-ын гишүүдийг аль болох бололцоогоор нь оруулж зохицуулалт хийсэн. Ингэсний үндсэнд МАН-ын гишүүд хоёр Байнгын хорооны гишүүн болсон. Ганц нэг нь л зөвхөн нэг Байнгын хороонд харьяалагдсан. Ихэнх нь хоёр Байнгын хорооны гишүүн байгаа. Дэлгэрэнгүйг нь УИХ-ын Тамгын газраас авч болно. Одоо бол гурван Байнгын хороонд харьяалагдах асуудал байгаа бол нэг Байнгын хорооны гишүүний тоо 19 гэснийг 21 болгох тухай асуудал гарна. Энэ чиглэлээр хуулийн төсөл өргөн баригдсан. Тэр хуулийн төслийг хэлэлцэх эсэхийг намын бүлгүүд зөвшилцөх хэрэгтэй. Зөвшилцөөд хэлэлцээд явъя гэвэл улс төрийн шийдэл гаргах гарц нь байгаа. Заавал ҮХЦ-д хандах шаардлага байна уу, үгүй юү ойлгохгүй байна.
-ҮХЦ-д МАН-ын бүлгээс гомдол ирж маргаан үүсгэлээ гэж Төрийн байгуулалтын байнгын хороонд мэдэгдсэн үү?
-Албан ёсны тийм мэдээлэл одоогоор алга. Хэвлэлээс л ҮХЦ-д хандана гэдгийг нь уншсан.
-Байнгын хорооны дарга нарыг солих тухай асуудал яригдаж байгаа юу. Өнгөрсөн парламентад Байнгын хороодын даргын ажлыг ээлжлэн хийж байсан. Энэ удаад тийм асуудал яригдах болов уу?
-Байнгын хороодын дарга нарыг ямар хугацаатай ажиллуулах вэ гэдэг хууль бий. Тухайн УИХ дахь намын бүлгүүдийн саналд тулгуурлах ёстой. Байнгын хорооны ажлыг тодорхой хугацаанд мэргэжлийн болоод ажил хэргийн түвшинд зөв авч явахад хэнийг ажиллуулах нь тухайн намын бүлэг хэлэлцэж байгаад шийдэх асуудал. Бүлгүүд дарга нарыг нь сольё гэвэл солино. Өмнөх УИХ шиг Байнгын хороодын дарга нараа солих шаардлага одоогийн парламентад бага харагдаж байна.
УИХ-ын Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны дарга А.Бакейтэй ярилцлаа.
-Төрийн байгуулалтын байнгын хорооноос нутгийн өөрөө удирдах ёсны байгууллагын чадавхи, үүнтэй холбоотой хууль, тогтоомжийн хэрэгжилтийн байдалтай танилцлаа. Ажлын хэсэгт УИХ-ын гишүүн Батцогт, Бурмаа, миний бие болон Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны ажлын албаныхан багтсан. Бид нийслэлийн гурван дүүрэг, Төв, Хэнтий, Ховд аймагт ажилласан. Эдгээрийн ИТХ-ын төлөөлөгчидтэй уулзаж, санаа бодлыг сонслоо. Сонгуулийн тухай болон Орон нутгийн сонгуулийн тухай хууль, Төрийн албаны тухай хууль, Засаг захиргааны нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн хэрэгжилттэй танилцсан. Нөхцөл байдал өөр өөр байна. Үндсэн хуулийн үзэл баримтлалаар ИТХ нутгийн өөрөө удирдах ёсны байгууллага учир хараат бусаар ажиллаж, хууль тогтоомжийн хэрэгжилтэд хяналт тавьж, Засаг даргын шийдвэр, төсвийн зарцуулалтад хяналт тавих, иргэдийн саналыг тусгуулах чиглэлээр ажиллах ёстой. Гэтэл нэг талаар төсөв нь хэтэрхий хязгаарлагдмал учраас ажиллах нөхцөл нь хомс байна. Олон жилийн турш Засгийн газар болоод орон нутгийн захиргааны байгууллагын хавсарга маягтай ажиллаж ирсэн. Сүүлийн 23 жилийн турш ингэж явж. Иймээс төсвийн хараат бусаар ажиллуулах, нөхцөлөөр хангаж, эрхзүйн зохицуулалт шаардлагатай гэж үзээд тогтоолын төсөл боловсрууллаа.
-Тогтоолын төсөлд гишүүд нэлээн санал шүүмжлэл хэлж, дахин боловсруулахаар болж байх шиг байна?
-Орон нутагт төлөөллийн ардчиллын зэрэгцээ шууд ардчиллын зарим элемент практик болж хэвшиж байна. Тухайлбал, “Иргэний танхим” аймаг, дүүргүүдэд байгуулагдсан. Зарим хороонд ч байгуулагдсан. Иргэдийн өөрсдийн санаачилгын байгууллага мөртлөө эрхзүйн үндэс, зохицуулалт байхгүй ажиллах нөхцөл бүрдээгүй. Үүнийг цаашид анхаарах хэрэгтэй. УИХ-ын үйл ажиллагааг сурталчлах төв гэж аймаг бүрт байгуулагдаж байсан ч ажиллахгүй байгаа нь ажиглагдсан. Өөрөөр хэлбэл, УИХ-аас хууль баталж, үйлдвэрлэх нь чухал биш батлагдахаас нь өмнө иргэдийн саналыг авах, төсөлд тусгах, сурталчлах үүрэгтэй төв нь сайн ажиллаж чадахгүй байна. Байнгын хорооны хуралдаанаар гишүүд тал талаасаа ярилцаж, тогтоолын төслийг дахин сайн боловсруулъя гэлээ. Иймээс гишүүдийн саналыг дахиж тусгаад авч хэлэлцэхээр болж байна.
-2013 оноос орон нутагт төсвийн эрх мэдлийг нь олгож эхэлсэн. Хуваарилсан төсөв нь хангалттай байж чадаж байгаа гэнэ үү?
-Ажлын явцдаа орон нутгийн хөгжлийн сангийн зарцуулалт, хуулийн дагуу хэрхэн хэрэгжиж байна вэ гэж давхар анхаарал тавьсан. Төсвийн тухай шинэ хуулийн дагуу 2013 оноос анх удаа орон нутгийн хөгжлийн санд мөнгө хуваарилаад иргэдийн оролцоотойгоор зарцуулах шийдвэр гаргасан. Ахицтай зүйл бий хэдий ч иргэдийн оролцоог хэрхэн хангах вэ, яаж үр ашигтай зарцуулах вэ гэж анхаарах зүйлүүд ч байна.
-Орон нутаг хөгжүүлэх сангийн хөрөнгийг хуваарилахдаа харилцан адилгүй хуваасан байна гэсэн. Үүнийг орон нутгийнхан өөрсдөө хөндөж байна уу?
-Орон нутаг хөгжүүлэх сангийн хөрөнгийг хэрхэн захиран зарцуулах ямар байдлаар зарцуулж болохгүй вэ гэдэг Төсвийн тухай хуулиар зохицуулагдсан. Заалтуудыг нь улам баяжуулж, тодорхой болгон Сангийн яамнаас дүрэм гаргасан юм билээ. Орон нутагт хуваарилсан мөнгө харилцан адилгүй байгаа нь үнэн. Үүнийг тодорхой шалгуур үзүүлэлтээр илүү оновчтой болгохоор Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төсөл санаачилж оруулж ирсэн. Орон нутаг хөгжүүлэх сангийн хөрөнгийг ямар хэмжээтэй хуваарилахад хүн амын тоо, төвөөс алслагдсан байдал, татварын идэвхи санаачилгын индекс, орон нутагтаа татвар хэр оруулж байна вэ гэх мэт үзүүлэлт тавихыг тусгасан байгаа. УИХ-аар хэлэлцүүлэхдээ үүнийг илүү боловсронгуй болгох шаардлагатай. Ирэх жилийн төсөвт орж ирсэн саналаар орон нутаг хөгжүүлэх санд 282 тэрбум төгрөг хуваарилагдсан. Энэ жилийнхтэй харьцуулбал бага хэмжээгээр өссөн байна. Цаашдаа орон нутаг хөгжүүлэх сангийн хөрөнгийг нэмэгдүүлээд явах нь зүйтэй. Юунд мөнгө хэрэгтэй, ямар асуудал тулгамдаж байгааг иргэд өөрсдөө мэдэж байгаа учраас хөрөнгийн хэмжээг нэмэгдүүлэх тусам асуудлаа шийдвэрлээд явах боломжтой.
-Байнгын хорооны хуралдааны үеэр УИХ-ын гишүүн Су.Батболд, Х.Тэмүүжин нар орон нутагт шууд ардчиллыг нэвтрүүлэхдээ Швейцариас жишээ авч болохгүй. Орон нутагт эрх мэдэл өгөх тусам тус тусдаа засаглалтай болчих вий гэсэн болгоомжлол байна гэсэн. Энэ тал дээр таны бодол?
-Үндсэн хуулийн үзэл баримтлалд асуудлыг нийцүүлэлгүй яахав. Гэхдээ өөх ч биш булчирхай ч биш болж, ажиллах ямар ч нөхцөл байхгүй, иргэд өөрсдөө удирдах ёстой байгууллага гэж гаргуунд нь гаргаад тоохгүй орхиж болохгүй. Бие дааж ажиллах нөхцөлөөр нь хангаж өгөх ёстой юм. Гончигдорж гишүүн оновчтой зүйл хэлсэн. Үндсэн хуулийн хүрээнд, үзэл санаанд нийцүүлж иргэдийн оролцоог хэрхэн хангаж өгөх вэ гэдийг тодорхой болгох ёстой болж байна.
-Ажлын хэсэг орон нутгийн ИТХ-ын чадамж ямар байгааг тодорхойлсон гэлээ. Хөвсгөл, Дорнод аймгийн ИТХ гэхэд одоо болтол Засаг даргаа томилж чадаагүй байдалтай байгаа шүү дээ?
-2012 оны орон нутгийн сонгуулийн дүнгээр байгуулагдсан ИТХ-ын төлөөлөгчдийн 80 хувь нь анх удаа шинээр сонгогдсон хүмүүс байна. Энэ бол шинээр орж ирсэн төлөөлөгчдөд мэргэжил аргазүйн туслалцаа үзүүлэх, иргэдийн өмнөөс төлөөлж чиг үүргээ хэрэгжүүлэхэд нь туслах зайлшгүй шаардлага байгаа гэсэн үг. Ганц хоёр аймгийн зөрчлийг хууль хяналтын байгууллагаараа шийдүүлэхээр явж байгаа гэсэн мэдээлэлтэй байна. Ийм байхад хажуугаас нь бид орж шалгах нь зохисгүй.
-Орон нутагт хууль сурталчлах төвүүд байдаг хэдий ч хангалтгүй ажилладгийг нь яаж сайжруулах боломжтой вэ?
-Анх гадаадын нэг төсөл хэрэгжсэн юм билээ. Тэр төслөөр аймаг бүрт УИХ-ын үйл ажиллагаа, хууль сурталчлах төв гэж байгуулагдсан байна. Аймгийн Засаг дарга байр гаргаж өгөх ёстой юм билээ. Зарим аймаг байр гаргаж өгсөн, зарим нь өгөөгүй, үйл ажиллагаа нь тогтмол биш явж байна. УИХ-ын Тамгын газар тухайн аймгийн Засаг даргатай гэрээ байгуулаад хууль сурталчлах ажлыг орон нутагт хэрэгжүүлэх ёстой. Гэтэл энэ нь төдийлэн үр дүнтэй хэрэгжихгүй байгаа учраас холбогдох хуульд өөрчлөлт оруулж, тусгаж өгөх хэрэгтэй гэж үзлээ. Хууль сурталчлах төвийн үйл ажиллагааны эрхзүйн үндсийг хуулиар зохицуулахгүй бол гэрээгээр шийдвэрлэж болохгүй байгаа юм.
-Энэ төвд төсөв хуваарилдаг байсан юм болов уу?
-Төсөв байхгүй. УИХ-ын орон нутаг дахь бие төлөөлөгчид тэр төвдөө очиж суудаг юм байна. Тухайн аймагт өөр намын төлөөлөл засгийн эрх барьж байгаа бол улс төрийн үүднээс дэмжих, дэмжихгүй байх үзэмжийн шинжтэй явж ирж. Үүнийг өөрчлөх хэрэгтэй байна.
-МАН-ын бүлгийн гишүүд ганцхан Байнгын хороонд харьяалагддаг гэсэн гомдол хэлж байгаа. Үндсэн хууль зөрчсөн үйлдэл хэмээн Үндсэн хуулийн цэцэд хандана гэсэн. МАН-ын бүлгийн гишүүд үнэхээр нэг Байнгын хороонд харьяалагдаж байгаа юм уу?
-Түүх ярих юм бол сэтгүүлчид эхнээс нь бүгдийг мэдэж байгаа. Анх УИХ шинээр бүрдэхэд 24 цагийн дотор бүлэг байгуулах бичгээ өгөөгүйгээс эхнээсээ ийм байдлаар явсан шүү дээ. Ерөнхийлөгч хуулийн төсөл санаачилж бүлэгтэй болгосон. Нэг Байнгын хороонд харьяалагдах гишүүдийн тоо урьд нь 21 байсан. Одоо хуулиараа дээд тал нь 19 болоод ажиллаж байна. Тэгээд 19 гэсэн тоонд зохицуулаад МАН-ын гишүүдийг аль болох бололцоогоор нь оруулж зохицуулалт хийсэн. Ингэсний үндсэнд МАН-ын гишүүд хоёр Байнгын хорооны гишүүн болсон. Ганц нэг нь л зөвхөн нэг Байнгын хороонд харьяалагдсан. Ихэнх нь хоёр Байнгын хорооны гишүүн байгаа. Дэлгэрэнгүйг нь УИХ-ын Тамгын газраас авч болно. Одоо бол гурван Байнгын хороонд харьяалагдах асуудал байгаа бол нэг Байнгын хорооны гишүүний тоо 19 гэснийг 21 болгох тухай асуудал гарна. Энэ чиглэлээр хуулийн төсөл өргөн баригдсан. Тэр хуулийн төслийг хэлэлцэх эсэхийг намын бүлгүүд зөвшилцөх хэрэгтэй. Зөвшилцөөд хэлэлцээд явъя гэвэл улс төрийн шийдэл гаргах гарц нь байгаа. Заавал ҮХЦ-д хандах шаардлага байна уу, үгүй юү ойлгохгүй байна.
-ҮХЦ-д МАН-ын бүлгээс гомдол ирж маргаан үүсгэлээ гэж Төрийн байгуулалтын байнгын хороонд мэдэгдсэн үү?
-Албан ёсны тийм мэдээлэл одоогоор алга. Хэвлэлээс л ҮХЦ-д хандана гэдгийг нь уншсан.
-Байнгын хорооны дарга нарыг солих тухай асуудал яригдаж байгаа юу. Өнгөрсөн парламентад Байнгын хороодын даргын ажлыг ээлжлэн хийж байсан. Энэ удаад тийм асуудал яригдах болов уу?
-Байнгын хороодын дарга нарыг ямар хугацаатай ажиллуулах вэ гэдэг хууль бий. Тухайн УИХ дахь намын бүлгүүдийн саналд тулгуурлах ёстой. Байнгын хорооны ажлыг тодорхой хугацаанд мэргэжлийн болоод ажил хэргийн түвшинд зөв авч явахад хэнийг ажиллуулах нь тухайн намын бүлэг хэлэлцэж байгаад шийдэх асуудал. Бүлгүүд дарга нарыг нь сольё гэвэл солино. Өмнөх УИХ шиг Байнгын хороодын дарга нараа солих шаардлага одоогийн парламентад бага харагдаж байна.
0 Сэтгэгдэл
иргэн
зөвшилцөж чадалгүй жил болсоншдээ
2013.10.16