Ерөнхий сайдыг огцруулсны дараа Ардчилсан намын Үндэсний зөвлөлдөх хорооны хурлыг хийхээр зарлаж, өнөөдрийн 15 цагт товлосон. Энэ хурлыг дүрмийн бус гэж үзэж байгаа УИХ-ын гишүүн М.Зоригтоос зарим зүйлийг тодрууллаа.
-Та ямар учраас дүрмийн бус Гүйцэтгэх зөвлөл хуралдаж Үндсэний зөвлөлдөх хороог дүрмийн бусаар зарлалаа гэж үзэж байгаа юм бэ?
-Ер нь, Ардчилсан намаа дүрмийн болгож авахгүй бол болохоо байлаа. Монгол Улсын Үндсэн хууль, Улс төрийн намуудын тухай хуулийн хүрээнд оршин тогтнох учиртай. Гэтэл 2012 оноос хойш ҮЗХ нэг ч удаа хуралдаагүй. Нэг ч удаа хуралдаагүй гэдэг чинь дүрмийн бус. Гүйцэтгэх зөвлөлийг ҮЗХ-ноос сонгож, шинэчилж байх ёстой. Энэ Гүйцэтгэх зөвлөл шинэчлэгдээгүй. Намын дарга нь одоо болтол үүрэг гүйцэтгэгч. ҮЗХ-ноос хэдийгээр Ардчилсан намын даргаар нэр дэвшсэн ч намын Их хурлыг хуралдуулж жинхэлж авах ёстой байсан.
Тэрийгээ одоо болтол хийгээгүй байгаа учраас АН-ын даргын үүрэг гүйцэтгэгч Алтанхуяг намыг бүрэн төлөөлөх эрхээ авч чадаагүй яваа гэсэн үг. Тэгээд ч зогсохгүй намынхантайгаа ярихгүй дур мэдэн Энхбаяртай очоод гэрээ байгуулчихсан. Гүйцэтгэх зөвлөлтэй ярилцсан гэдэг ч ротаци хийлгүй, халаасандаа хийчихсэн.
Халаасныхаа хүмүүсээр хэлэлцүүлсэн болдог ч юм уу, хэлэлцүүлдэггүй ч юм уу. Энэ олон дүрмийн бус зүйлийг цэгцэлж, дураараа аашилдаг Алтанхуяг гэдэг хүнээс Ардчилсан нам салах хэрэгтэй.
-Уг нь, ҮЗХ-г хуралдуулна гэдэг яаралтай зүйлийн нэг болчихоод байгаа шүү дээ?
-228 гишүүнтэйгээс 30 гаруй нь аль эрт төрийн жинхэнэ албан хаагч болчихсон. Бас талийгаач болсон хүмүүс ч бий. Энэ бүхнээ цэгцлээгүй. Ротаци хийгээгүй. Өнөөдрийг болтол ротаци хийгээгүй учир шалтгаан нь Алтанхуяг эрх мэдэл, өөрийн талын хүмүүсээ авч үлдэх гэсэн оролдлогод байгаа юм. Тийм өрөөсгөл ҮЗХ хуралдуулж, шийдвэр гаргуулна гэдэг өөрөө дүрмийн бус. Тийм учраас энэ ҮЗХ-ны хуралд ганц би гэлтгүй өөр олон гишүүн суухгүй байлгүй дээ.
-Дүрмийн бус зүйлүүдээ хуралдаж байж цэгцэлж авах хэрэгтэй болно. ҮЗХ хуралдахгүй юм бол намын дүрмээр яаж шийдэх юм бэ?
-Намын дүрмээр ротаци хийхээс гадна аймаг, дүүрэг, нийслэлийн намын хороод хуралдах ёстой. Намын дүрмийн дагуу хийх ёстой ажлуудаа хийсний дараа ҮЗХ хуралдах хэрэгтэй. Ер нь, Алтанхуягийн огцорч байгааг надаас бас МоАХ-ноос болсон гэж тайлбарлаад байдаг. Явж явж өөрөөс нь болсон. Засгийн газар, Ардчилсан нам, Монгол төрийг зүгээр л хувийн компани “Хаан жимс” шигээ бодож, хандаж ирсэн. Тэрний гор гарч байгаа юм. Хэдийгээр энэ хоёр жилд нэлээн олон ажлын ард гарсан ч гэсэн энэ систем буруу ажиллаж байгаагийн илрэл. Би ийм их юм хийчихлээ, одоо юу ч хийхгүй байж болно гэсэн байдалтайгаар л 2015 оны төсвийг оруулж ирсэн. Нэг аймаг, нэг суманд ганц ч шинэ цэцэрлэг барихгүй гэлээ.
-АН-ын дүрэмд эсрэг санал өгсөн гишүүдийг хөөнө гэж заасан байдаг. Эсрэг санал өгсөн гишүүдийг хөөх тухай яригдаад эхэлчихлээ?
-Намын дүрмийн дагуу ҮЗХ шийдвэр гаргадаг. Улс орноо, намаа ч энэ мухардал руу түлхэж яваа Алтанхуягийг энэ намаас, төрөөс холдуулсан нөхдөө хөөх юм уу. Эсвэл хэн дуртай нь очиж гэрээ байгуулан явдаг хүнийг хөөх юм уу ҮЗХ л шийднэ. Дүрмийн биш ротаци хийгээгүй ҮЗХ бол АН-ын Үндэсний зөвлөлдөх хороо гэж хэлэхэд хэцүү болсон. Тиймээс жинхэнэ намын гишүүдийн үзэл санааг илэрхийлэх, намын дүрэм, журмаар сонгогдсон ҮЗХ бүрдэх ёстой.
-Өнөөдөр болох ҮЗХ-ны хурлаар гишүүдийг хөөх шийдвэр гаргачихвал хүчингүй гэж үзэх юм уу?
-Хүчингүй. ҮЗХ-ны хурлыг хууль бус л гэж үзэж байгаа. Тиймээс хуралд орох ч үгүй. Тэндээс гарах шийдвэр миний хувьд намын шийдвэр биш.
-Дараагийн Засгийн газрыг ямар хувилбараар бүрдүүлэх бол?
-Алтанхуягаас болоод хүмүүсийн амьдрал хэцүүдлээ гэж жиргээчид нь бичээд байгаа. Үгүй шүү дээ. Өнөөдөр Монголын төр тогтвортой хэвээрээ байна. Бид Ерөнхийлөгчөө шууд сонгодог. УИХ-аа ч иргэд нь сонгодог. Гүйцэтгэх засаглал муу байвал дуртай үедээ сольдог. Японд гэхэд жилд хэдэн удаа Засгийн газраа сольж л байдаг. Ерөнхий сайдын үүрэг гүйцэтгэгч томилогдсон, сайд нар дараагийн Засгийн газар томилогдтол үүргээ гүйцэтгэж байх даалгавар УИХ-аас авсан. Алслагдсан аймаг, дүүрэгт бол энэ үйл явдлыг тоож байгаа хүн байхгүй. Хэдэн улстөрчид л хямарч байгаа биз. Ер нь, ажил хийхгүй гэсэн хүмүүсийг хоёр жил тэвчихийн оронд хэд хоног зараад засгаа солиход Монгол илүү хожно.
-Шинэ Ерөнхий сайдаар ажиллах хүнийг та хэн байх боломжтой гэж харж байгаа вэ?
-Дараагийн Засгийн газрыг “давхар дээл”-гүй байна гэж харж байгаа. Илүү мэргэшсэн, үндэсний эв нэгдлийг илэрхийлсэн Засгийн газар байх болов уу гэж бодож байна. Манлайлах үүргээ Ардчилсан нам барьсаар байна. Гэхдээ улс төр, эдийн засгийн энэ хямралтай байдлаас гарахын тулд тэр, энэ нам гэлтгүй нэг санаа зорилго дээр эвлэлдэн нэгдэх хэрэгтэй. УИХ-д суудалтай бүх нам, эвсэл хамтарч ярилцаад хямралаас яаж гарах вэ, дунд хугацааны зорилт нь юу байх, эдийн засгаа яах вэ, өрөө хэрхэн төлөх зэрэг зүйлүүдээ тогтож аваад нэг санаа бодолтой болох нь чухал. Тэрний дараа хэнээр энэ ажлыг хийлгэхээ хамтарч ярьж шийдэх ёстой.