Нийслэлийн агаарын бохирдлыг бууруулах Үндэсний хорооны хурал өнөөдөр боллоо. Хурлаар 2013-2014 онд хийх ажлын төлөвлөгөө, 2012 онд агаарын бохирдлыг бууруулах чиглэлээр хийсэн ажлын талаарх Эрчим хүчний болон Зам, тээврийн сайдын мэдээллийг сонсов.
Агаарын бохирдлыг бууруулах чиглэлээр 2013-2014 онд хэрэгжүүлэх хөрөнгө оруулалтын төсөл, арга хэмжээний тухай Үндэсний хорооны нарийн бичгийн дарга Р.Мягмар танилцуулахдаа “Эрчим хүчний хэмнэлттэй, ердийн халаалтын зуухыг гэр хорооллын нийт өрхөд нэвтрүүлж дуусгана. Хот, гэр хорооллын гудамж, зам талбайн гэрэлтүүлэг, авто замын дохиололд сэргээгдэх эрчим хүчний эх үүсвэрийг /нар, салхи/ ашиглах, түүхий нүүрсэн дэх химийн хорт элементүүдийг микробиологийн аргаар цэвэрлэх технологи нэвтрүүлэх, гэр, орон сууцны төрөл бүрийн дулаалгын материал үйлдвэрлэх үйлдвэрүүдийг дэмжихээр төлөвлөжээ. Мөн хотын зүүн хэсэгт УС-15-д орчин үеийн дэвшилтэт технологи ашигласан 240 МВТ хүчин чадалтай дулааны станц, гэр хороололд бага оврын дулааны эх үүсвэрийг дулаан, цэвэр усны шугамын хамт барихаар зорьж байгааг дуулгав. Тэрчлэн Улаанбаатар хотын гэр хорооллын цахилгааны дэд өртөө, цахилгаан дамжуулах агаарын шугамыг шинэчлэх, хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх, “Сонгино” 220/110/35 кВ-ын 2х125 МВА дэд станц, 220кВ-ын 10 км ЦДАШ, “Их тойрог” 110 кВ-ын 97 км ЦДАШ, 110/35/10 кВ-ын 2х40 МВА дэд станц байгуулах, Баянголын амны “Баянгол” хорооллын 110 кВ-ын 22 км ЦДАШ, 110/35/10 кВ, 2х40 МВА дэд станцыг шинэчлэхээр болж.
Агаарын бохирдолд зүй ёсоор хувь нэмэрээ оруулдаг зүйл бол хог. Тэгвэл хотын төвлөрсөн хогийн цэгүүдийн хөрс, агаар, усны шинжилгээ, судалгаа хийх зөөврийн лаборатори, барилгын болон бусад хог боловсруулах үйлдвэр, аюултай хог хаягдлын төвлөрсөн байгууламж бий болгох нь агаарын бохирдлыг бууруулахад зүй ёсоор тус нэмэрээ өгнө гэдэгт мэргэжлийн хүмүүс найдаж байгаа бололтой. Дүүрэг бүрт боловсруулсан түлшний нөөцийн агуулах, эрчим хүчний хэмнэлттэй, сайжруулсан зуухны үйлдвэр бий болгох, Сонгинохайрхан дүүргийн гэр хороолол дахь халаалтын зуухнуудыг татан буулгаж, төвлөрсөн дулаан хангамжид холбох, автомашинаас үүсэх хорт утааг багасгах технологи нэвтрүүлэх, туршихийг ч дэмжсэн байна. Тэрчлэн нийслэл гэлтгүй утааны асуудалтай нүүр тулсан Дорнод, Сүхбаатар, Хөвсгөл, Баянхонгор, Дархан-Уул, Өвөрхангай, Орхон аймаг, Налайх дүүрэгт үйл ажиллагаагаа өргөжүүлэхээр төлөвлөөд байна. Эдгээр ажлыг хэрэгжүүлэхэд 282.3 тэрбум төгрөг шаардлагатай аж. Үүнээс 2013 онд хэрэгжүүлэх ажилд 93.4 тэрбум төгрөгийн санхүүжилт хэрэгтэй байна” гэв.
Эрчим хүчний яам төлөвлөсөн ажлуудаа хийж буй ч утаа багасгах хамгийн гол ажил “ДЦС-2” ТӨХК–ийг түшиглэн жилд 210,000 тн хагас коксжсон шахмал түлш үйлдвэрлэх хүчин чадалтай цогцолборын технологийн тохируулгын явц удаашралтай байгаа аж. Гэхдээ энэ сард багтан үйлдвэрлэлийг эхлүүлэхээр зорьж ажиллаж байгаагаа танилцууллаа.
Зам, тээврийн яамны хувьд 50 дуобус угсрах, дизель хөдөлгүүртэй 100 автобусыг цахилгаан хөдөлгүүртэй болгох, нийтийн тээврийн үйлчилгээний их багтаамжийн 800, бага оврын 1500 автобусыг шингэрүүлсэн хийн түлшний хэрэглээнд шилжүүлэх ажил бараг эхлэлийн төдий байгааг дуулгав.
Хэлэлцсэн асуудлуудтай холбогдуулж Нийслэлийн агаарын бохирдлыг бууруулах Үндэсний хорооны дарга П.Цагаан хэлэхдээ “Шахмал түлшний цогцолборын тохируулга удааширч, автобуснуудыг шингэрүүлсэн хийн түлшний хэрэглээнд шилжүүлэх ажил аравхан хувийн хэрэгжилттэй буй юм байна. Бие биеэ хууралгүй ажлыг цагт нь хийж, чадаагүй бол хариуцлага тооцож эхэлье. Агаар бохирдуулж байгаа машин, айл өрхийг цахим мэдээллийн хэрэгсэлд зурагтай нь тавьдаг болъё. Хийн түлш болон цахилгаанаар явдаг машины импортыг нэмэгдүүлмээр байна. Тээврийн хэрэгслийн утааны хэмжилт, оношилгоог зөв хийдэг, хяналттай болгоё. Удаан жил ажилласан машин, асбестан бүтээгдэхүүнийг импортлохыг хориглоё. Дотоодын зуух үйлдвэрлэгчдэд гадныхтай адил татаас олгодог болмоор байна. Эдгээрийг, мөн хорооны гишүүдийн гаргасан саналуудыг тогтоолынхоо төсөлд тусгая. Саяхан эхэлсэн дулаалгын аянд иргэд, байгууллагыг идэвхтэй хамруулах ажил зохион байгуулмаар байна гэдгийг албаныхан хэлж байна.
2013 оноос эхлэн стандартын шаардлага хангаагүй гэрийн зуухнуудыг худалдан борлуулахыг хориглох ажлыг тодорхой үе шаттайгаар зохион байгуулж, хяналт тавьж ажиллах, 2012 оны 9 дүгээр сарын 15-наас 10 дугаар сарын 15-ны хооронд зохион байгуулж буй “Дулаалгын аян”-д нийслэлд оршин суугч айл өрх, аж ахуйн нэгж, албан байгууллагуудыг татан оролцуулах хэрэгтэй ч санууллаа. Мөн стандартын шаардлага хангаагүй авто тээврийн хэрэгслийг замын хөдөлгөөнд оролцохыг хориглох, байгаль орчин, хүн амын эрүүл мэндэд үзүүлэх нөлөөлөл нь зөвшөөрөгдөх хэмжээг хангаагүй, гарал үүслийн гэрчилгээгүй бүх төрлийн асбестан бүтээгдэхүүн, дугуй, шүүлтүүрүүдийг хилээр нэвтрүүлэхийг зогсоох, гадаад орнуудад ашиглагдаж байсан авто тээврийн хэрэгслийг тухайн улсын техникийн хяналтын байгууллагын дүгнэлтгүй импортлохыг хориглож харин түүний оронд бидний хэлж заншсанаар газ буюу байгалийн шатдаг хий импортлон авто тээврийн хэрэгслүүдэд ашиглах, цахилгаан болон хосолсон /гибрид/ тээврийн хэрэгсэл хэрэглэхийг гаалийн татвараас чөлөөлөх нь авто машинаас ялгарах хорт утааг багасгана гэдгийг хэллээ. Төмөр замыг хотоос гарган шилжүүлэх, 2013 онд багтаан авто замын тойрог, хурдны зам барих ажлуудыг эхлүүлэх, агаарын бохирдол хүлцэх дээд хэмжээнээс хэтэрсэн Дархан-Уул, Орхон, Хөвсгөл, Баянхонгор, Сүхбаатар, Дорнод, Өвөрхангай зэрэг аймагт дулааны төвлөрсөн системийг барьж байгуулах, гэр хорооллыг барилгажуулахад шаардлагатай цахилгаан, дулааны шугам сүлжээг өргөтгөх зэрэг ажлуудыг зохион байгуулах, хөрөнгийн эх үүсвэрүүдийг шийдвэрлэж хэрэгжүүлэх зэрэг заалт бүхий тогтоолын төслийг хэлэлцэн батлав.
