Улсын хэмжээнд удахгүй их бүтээн байгуулалтын ажил өрнөнө. Тиймээс УИХ-ын Эдийн засгийн байнгын хорооны өчигдрийн хуралдаан дээр Улсын төсвийн болон Хөгжлийн банкны санхүүжилтээр энэ онд хэрэгжүүлэх хөрөнгө оруулалтын төсөл, арга хэмжээний бэлтгэл ажлын явц, байдлын талаар Зам, тээврийн сайд А.Гансүхийн мэдээллийг сонслоо.
А.Гансүх сайдын танилцуулгаас үзвэл, Зам, тээврийн сайдын багцад 421.4 тэрбум төгрөгийн 123 төсөл, арга хэмжээ батлагджээ. Үүнийг авто болон төмөр зам, иргэний нисэх гэх мэт чиглэлд зарцуулахаар төлөвлөсөн юм байна.
Ингээд танилцуулгатай нь холбоотой УИХ-ын зарим гишүүний асуусан асуултад
Зам, тээврийн сайд А.Гансүх болон холбогдох албаныхан ингэж хариуллаа.
УИХ-ын гишүүн Ц.Нямдорж: -Танилцуулгад дурдсанаар шинээр хэрэгжүүлэх 11 төсөл, арга хэмжээнээс хоёр, гуравт нь л сонгон шалгаруулалт зарлах юм байна. Бусдыг нь шууд сонгох нь. Ингэснээр хууль зөрчигдөхгүй юү. Одоо болтол сонгон шалгаруулалтаа хийхгүй юу хийж байсан юм бэ. Замын-Үүд-Улаанбаатар чиглэлийн хатуу хучилттай замын хэдэн км-ийг нь тавьчихаад байна вэ. Улаанбаатар хотод энэ жил хэдэн км авто зам тавих вэ. Замын бүтээн байгуулалтад ажиллах хэчнээн ажиллах хүчийг гадаадаас оруулж ирэхээр байгаа вэ.
Зам, тээврийн сайд А.Гансүх: -Шууд гэрээ байгуулах 2013 онд хийх есөн замын ажил байгаа. Тухайлбал, Мөрөн-Тариалан, Өндөрхаан-Чойбалсан чиглэлийн замыг 25, 35 км-ээр хуваасан. Ингэж хуваасан нь тухайн ондоо ашиглалтад оруулах зорилготой. Тухайн замын ажлыг гүйцэтгэх компаниудын хүчин чадалтай нь холбоотойгоор замаа хуваасан. Ингэснээр он дамжсан ажил хийхгүй гэсэн үг.
Шууд гэрээ хийхийн тулд Засгийн газраас чилэл авсан. Эдгээр замын санхүүжилтийг Хөгжлийн банкинд шилжүүлсэн. Засгийн газрын хуралдаанаар энэ асуудлыг хэлэлцээд шууд гэрээ байгуулах үүргийг ЗТЯ-нд өгсөн. Төсөл, арга хэмжээний гүйцэтгэгчийг шууд сонгосноор хууль зөрчихгүй.
Зам, тээврийн яамны Авто замын бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Р.Онон: -Улаанбаатар-Замын-Үүд чиглэлд нийт 428 км зам тавих ёстойгоос одоо 290 км нь дутуу байгаа.
Нийслэлийн Засаг даргын орлогч Н.Гантөмөр: -Улаанбаатар хотод энэ жил 38 км зам шинээр тавихаар төлөвлөсний 13.4 км нь энэ жилдээ ашиглалтад орно. Одоогоор 87 км замыг шинэчлэн засуулах юм. Нисэх-Яармагийн чиглэлийн 16.6 км зам тавих ажилд гадаадын 250 хүн ажиллуулна гэсэн тооцоо гарсан. Гэхдээ энэ тооны хүн одоогоор Монголд ирээгүй байгаа.
УИХ-ын гишүүн Ц.Нямдорж: -Таван толгой-Гашуун сухайт чиглэлд төмөр зам тавих ажил эхлээгүй юм уу?
Зам, тээврийн сайд А.ГАнсүх: -Өнөөдрийн байдлаар Таван толгой-Гашуун сухайт чиглэлийн 264 км төмөр замын техник, эдийн засгийн тооцоо судалгааг хийж дуусаад, зураг төсөл нь бэлэн болсон. Гүйцэтгэгч болон туслан гүйцэтгэгчийг нь сонгон шалгаруулсан. Газар шорооны ажил нь эхэлсэн. Өөрөөр хэлбэл, 20 орчим тэрбум төгрөгийн ажил хийгдсэн байгаа. “Самсунг” компани гүйцэтгэгчээр шалгарч туслан гүйцэтгэгчээр Монголын 11 компани оролцож байна.
УИХ-ын гишүүн Р.Амаржаргал: -Замын компаниудыг ангилсан гэлээ. Ямар шалгуураар хэрхэн ангилсан юм бэ. Хэзээ тийм ангилал тогтоосон бэ?
Зам, тээврийн сайд А.Гансүх: -Шинээр тавих замаа 25, 30 км-ээр хувааж, компаниудад хариуцуулж байгаа нь тухайн замаа хугацаанд нь ашиглалтад оруулах зорилготой. Замын компаниудад ЗТЯ ангилал тогтоогоогүй. Авто замчдын холбоо ангилж, бидэнд компаниудын нэрийг өгсөн. Цаашид компаниудыг хийсэн ажлаар нь дүгнэж, өөрөөр хэлбэл, чанаргүй зам тавьсан, ажлаа хугацаанд нь дуусгаагүй компаниудын хар жагсаалтыг гаргах юм.
УИХ-ын гишүүн Ц.Даваасүрэн: -Нэг км зам тавих өртгийн асуудлыг шийдвэрлүүлж чадсан уу?
Зам, тээврийн сайд А.Гансүх: -ЗТЯ байгуулагдсантай холбоотой замын салбарт шинэчлэл хийнэ. Компаниудын өрсөлдөх чадвар, чадавхийг дээшлүүлэх талд анхаарч ажиллаж байгаа. Нэг км замын нэгж өртөг хэд байх вэ гэдэгт бид Авто замчдын холбоотой хамтарч тооцоо судалгаа хийсэн. Ингээд нэг км замыг 850 саяас нэг тэрбум төгрөгт чанартай тавих боломжтой гэсэн урьдчилсан тооцоо гаргасан л даа. Энэ тооцоог үндэслэж, Эдийн засгийн хөгжлийн яаманд нэг км замын нэгж өртгийг нэмэх талаар асуудал тавьсан. Харамсалтай нь, төсөв мөнгөний боломжгүй. Тиймээс цаашид энэ асуудлыг Эдийн засгийн хөгжлийн, Сангийн болон Зам тээврийн сайдын хамтарсан журам гаргаж, норм нормативаа шинэчилж батлах нь зөв юм байна гэсэн шийдэлд хүрсэн байгаа.
УИХ-ын гишүүн Д.Батцогт: -Улаанбаатар хотын 22-ын товчооны орчмын замыг гурван жил заслаа. Ингэхэд хотод зам тавьдаг компаниудаа яаж сонгодог юм. Жил болгон замын боржур солих юм. Энэ одоо хэний бизнес юм бэ. Бас Улаанбаатар хотод хурдны зам барих асуудал юу болж байна вэ.
Нийслэлийн Засаг даргын орлогч Н.ГантөмөР: -22-ын товчооны зам яагаад гурван жил болсон гэхээр 2010 онд ажил гүйцэтгэх тендерт “Бэрх зараа” гэдэг компани ялж, төсвөөс мөнгө авсан. Гэвч ажлаа бүрэн гүйцэтгээгүй. Тиймээс бид шүүхэд өгсөн. Энэ хугацаанд замын ажлыг зогсоогоогүй. Үлдэгдэл таван тэрбум төгрөгөөрөө энэ жил дуусгана. Энэ жилээс замын зөвхөн боржурыг солихгүй гэсэн шаардлага тавьж байгаа. Боржур сольвол замаа ч гэсэн янзал гэсэн шаардлага тавина. Хурдны замын тухайд Эдийн засгийн хөгжлийн яаманд Засгийн газрын хоёр ч тогтоолоор ажлын хэсэг байгуулсан. Үүний Төсвийн удирдах зөвлөлийн хорооны даргаар гурав хоногийн өмнө би сонгогдсон. Бид 33 уулзварыг янзлах төсөл бэлэн болсон байгаа. 200 орчим сая ам.доллар зарцуулах ажил.
УИХ-ын гишүүн Н.Батцэрэг: -“Чингис бонд”-оос төмөр зам болон авто замын ажилд хэчнээн төгрөг гаргуулахаар болсон бэ?
Зам, тээврийн сайд А.Гансүх: -Бондоос төмөр замд 400 сая ам.доллар, авто замд 570 тэрбум төгрөг гаргуулах юм.