Шүүгч М.Нямжаргал ОХУ-д зохион байгуулагдаж буй олон улсын тэмцээний шүүгчээр ажиллаж байна
“Цагаан алт” хөтөлбөрийн дүнд түүхий эдийн 70 орчим хувийг дотоодын үйлдвэрлэгчид бэлтгэлээ
НИТХ-ын зөвлөлийн хуралдаанаар нийслэлийг 2026-2030 онд хөгжүүлэх таван жилийн төлөвлөгөөг хэлэлцлээ
Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг өргөн мэдүүлэв
Хяналтын болон бүтээмжийн менежер, сайд нарын зөвлөхүүдийг цомхотгож, дэд сайд нарыг томиллоо
Шадар сайд Х.Ганхуягаар ахлуулсан ажлын хэсэг "Алтанбулаг" чөлөөт бүсэд ажиллалаа
Дампуурсан банкуудад байршиж байсан төрийн өмчийн хөрөнгүүдийг буцаан төвлөрүүлэх ажлын хэсгийн явцтай танилцана
МАН-ын Удирдах зөвлөлөөр дэд сайд сайд нар тодорно
Нийслэлийн ИТХ-ын дарга А.Баяр Цагдаагийн ерөнхий газарт ажиллав
ЭЗБХ: С.Наранцогтыг Монголбанкны Ерөнхийлөгчийн албан тушаалд томилохыг дэмжив
Ц.Даваасүрэн: Татварын байгууллагад шалгах эрх байдаггүй
УИХ-ын гишүүн Ц.Даваасүрэнгээс тодрууллаа.
-Мөнгө угаахтай тэмцэх асуудал эрхзүйн орчин хэр боловсронгуй болсон гэж үзэж байна вэ. Иргэдийн зүгээс 20 сая төгрөгийн босго тогтоосон нь хэт явцуу хэмээн шүүмжилж байна. Гэтэл УИХ-ын гишүүний эхнэрийн дансанд томоохон банкны активаас ч илүү мөнгө байршиж байсан нь илэрлээ. Татварын байгууллага дотоодын банкуудад эргэлдэж байгаа мөнгийг шалгах эрхзүйн орчин бүрдсэн үү?
-Татварын байгууллагууд мөнгө угаах асуудалд тавих эрх зүйн зохицуулалт нь Банкны тухай хууль талаасаа маш муу. Өмнөх хуулиар татварынхан бизнесийн байгууллага болон банкны харилцагчийн мэдээллийг авах эрхтэй байсан. 2010 онд Банкны тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг хэлэлцэхдээ татварын байгууллагуудын энэ эрхийг хасчихсан юм. Үүнээс болоод татварынхан энэ талд хүчин мөхөсдөж байхыг үгүйсгэхгүй.
Өөрөөр хэлбэл, хувь хүн болон аж ахуйн нэгжүүдийн орлоготой холбоотой мэдээллийг зөвхөн хуулийн байгууллага авах эрхтэй байдаг.
-Татварын байгууллагад ийм эрхийг нь өгөхийн тулд Банкны тухай хуульд дахин өөрчлөлт оруулах шаардлагатай юу?
-Татварын урсгал хяналттай байх нь хамгийн зөв механизм. Гэмт хэргийн шинж чанартай гэж хардаж сэрдэн нийгмийг цочроохдоо гол нь биш шүү дээ. Орлогоо хуулийн дагуу олсон эсэхийг л хянаж байх механизм нь энэ байгууллагаар дамжиж хэрэгжих ёстой. Ойрын үед Татварын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах саналыг Байнгын хорооны зүгээс гаргаж тавина.
-Хувь хүмүүсийн дансанд байгаа мөнгийг хэрхэн хянах, яаж илрүүлэх вэ?
-Мөнгө угаах болон терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх тухай хуулийн төслийг хэлэлцэх явцад 20 сая төгрөгийн босго гэдэгт би байр сууриа илэрхийлсэн. Долоон жилийн өмнөх 20 сая төгрөг инфляцтай уялдаад одоо бага мөнгө болсон. Тэгэхээр 20 сая төгрөгийг хянах гэдэг нь далд эдийн засаг бий болгох нөхцөл болоод байна. Учир нь, манайд бэлэн мөнгөний төлбөр тооцоо өндөр байдаг. Дэлхийн өндөр хөгжилтэй орны жишгийг дагах нь”Галуу дагаж, хөлөө хөлдөөх”-ийн үлгэр болно. Тиймээс үүнд анхаарахын зэрэгцээ хяналтаа уян хатан байлгах ёстой. Улс төр, бизнесийн зорилгоор гүйлгээ саатуулах асуудал гарч болохгүй.
УИХ-ын гишүүн Ц.Даваасүрэнгээс тодрууллаа.
-Мөнгө угаахтай тэмцэх асуудал эрхзүйн орчин хэр боловсронгуй болсон гэж үзэж байна вэ. Иргэдийн зүгээс 20 сая төгрөгийн босго тогтоосон нь хэт явцуу хэмээн шүүмжилж байна. Гэтэл УИХ-ын гишүүний эхнэрийн дансанд томоохон банкны активаас ч илүү мөнгө байршиж байсан нь илэрлээ. Татварын байгууллага дотоодын банкуудад эргэлдэж байгаа мөнгийг шалгах эрхзүйн орчин бүрдсэн үү?
-Татварын байгууллагууд мөнгө угаах асуудалд тавих эрх зүйн зохицуулалт нь Банкны тухай хууль талаасаа маш муу. Өмнөх хуулиар татварынхан бизнесийн байгууллага болон банкны харилцагчийн мэдээллийг авах эрхтэй байсан. 2010 онд Банкны тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг хэлэлцэхдээ татварын байгууллагуудын энэ эрхийг хасчихсан юм. Үүнээс болоод татварынхан энэ талд хүчин мөхөсдөж байхыг үгүйсгэхгүй.
Өөрөөр хэлбэл, хувь хүн болон аж ахуйн нэгжүүдийн орлоготой холбоотой мэдээллийг зөвхөн хуулийн байгууллага авах эрхтэй байдаг.
-Татварын байгууллагад ийм эрхийг нь өгөхийн тулд Банкны тухай хуульд дахин өөрчлөлт оруулах шаардлагатай юу?
-Татварын урсгал хяналттай байх нь хамгийн зөв механизм. Гэмт хэргийн шинж чанартай гэж хардаж сэрдэн нийгмийг цочроохдоо гол нь биш шүү дээ. Орлогоо хуулийн дагуу олсон эсэхийг л хянаж байх механизм нь энэ байгууллагаар дамжиж хэрэгжих ёстой. Ойрын үед Татварын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах саналыг Байнгын хорооны зүгээс гаргаж тавина.
-Хувь хүмүүсийн дансанд байгаа мөнгийг хэрхэн хянах, яаж илрүүлэх вэ?
-Мөнгө угаах болон терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх тухай хуулийн төслийг хэлэлцэх явцад 20 сая төгрөгийн босго гэдэгт би байр сууриа илэрхийлсэн. Долоон жилийн өмнөх 20 сая төгрөг инфляцтай уялдаад одоо бага мөнгө болсон. Тэгэхээр 20 сая төгрөгийг хянах гэдэг нь далд эдийн засаг бий болгох нөхцөл болоод байна. Учир нь, манайд бэлэн мөнгөний төлбөр тооцоо өндөр байдаг. Дэлхийн өндөр хөгжилтэй орны жишгийг дагах нь”Галуу дагаж, хөлөө хөлдөөх”-ийн үлгэр болно. Тиймээс үүнд анхаарахын зэрэгцээ хяналтаа уян хатан байлгах ёстой. Улс төр, бизнесийн зорилгоор гүйлгээ саатуулах асуудал гарч болохгүй.
0 Сэтгэгдэл
