Сарын тэмдэг нь ариун цэврийн хэрэгсэл хэрэглэх, хэвлийн доогуур базалж өвдөх болон шалтгаангүйгээр уурсах гээд бєєн асуудал дагуулдаг. Зарим vед эмэгтэйчүүд, эмэгтэй хvн болж тєрсєндєє харамсах ч  явдал бий.

Чарльз Дарвины онолоор бол энэ vйл явц нь эмэгтэйчvvдэд үр тогтох, хүүхэд тээх, хүүхэд төрүүлэхэд туслах зарчимаар бий болсон гэдэг.

Сарын тэмдэгийн мөчлөг нь тусгай даавруудын хатуу хяналтан дор эмэгтэй хvний бэлгийн эрхтэнүүдэд сар бүр явагддаг өөрчлөлт юм. Хэвийн сарын тэмдгийн мөчлөгийн илрэл нь сар бүр тогтмол цусархаг ялгадас бэлгийн замаар ялгарах явдал юм. Энэ нь 28 хоног тутамд 3-5 хоног үргэлжилнэ.

Шинж тэмдэг

Сарын тэмдэгийн мөчлөгийн алдагдалыг сар бvрийн тогтмол байдлаар нь шинжинэ. Хэрвээ тогтмол ирж байвал хэвийн. Үгүй бол  мөчлөг  алдагдаж байна гэсэн vг.

Ийм алдагдлын хамгийн хурц  илрэлийн нэг нь аменорея буюу хагас жилээс илvv хугацаагаар сарын тэмдэг ирэхгvй байх.

Тvvнээс гадна хэтэрхий бага эсвэл хэт их юм ирэх, мєн тvvнчлэн тогтмол биш байх ( ойр ойрхон эсвэл цєєн ирэх ) нь анхаарууштай зүйл . Цус гарах нь зєвхєн 1-2 хоног юмуу эсвэл долоо хоногоос илvv хугацаанд vргэлжилвэл эмэгтэйчvvд болгоомжилох хэрэгтэй. Мєн сарын тэмдэг  өвдөлт ихтэй ирэх нь мөчлөгийн алдагдал байж болно.

Шалтгаан

Сарын тэмдэгийн мєчлєгийн алдагдал нь  өвчин бус зөвхөн бэлиг эрхтэний vйл ажиллагаанд гарсан ямар нэгэн хямралын шинж тэмдэг юм. Мөчлөгийн алдагдалын эх vvсвэр нь ихэнхдээ дааврын тогтолцооны гажуудал байдаг. Гэхдээ энэ гажуудал нь заавал  бэлгийн даавруудад гарах албагүй. Бамбай булчирхай, бөөрний булчирхай болон өнчин тархи -ны дааврын гажуудлаас ч  болсон байж болно. Эдгээр  дааврын єєрчлєлт гарах хэд хэдэн  шалтгаан байж болно, үүнд:

    Байнгын сэтгэлийн дарамт, стресс  ба мэдрэлийн системийн өвчлөл
    Бэлиг эрхтэний, эсвэл өөр дотор эрхтэний ноцтой євчлєл
    Удамшил
    Зарим нэгэн эм, бэлдмэл хэрэглэхэд
    Оршин суудаг газраа эрс єєрчлєх ( дулаан газраас хvйтэн газар)
    Цацрагийн болон бусад хордлого
    Хэтэрхий хурц хоол

Харин тампон хэрэглэх нь сарын тэмдэгийн мєчлєгт сөрөг нєлєє vзvvлдэг гэж зарим хvмvvс буруу ойлгодог.

Үр дагавар

Зарим сарын тэмдэгийн мєчлєгийн алдагдалын цаана маш ноцтой євчин болох умайн гадуурх жирэмслэлт, єндгєвч болон умайн хортой, хоргvй хавдар байж болох эрсдэлтэй.

Оношлогоо

Сарын тэмдэг гэнэт єєрчлєгдєж хэвийн бус  болсныг анзаарсан даруйдаа эмэгтэйчvvдийн эмчид vзvvлэх хэрэгтэй. Сарын тэмдэгийн мєчлєгийн алдагдалын шалтгааныг аль болох хурдан илрvvлбэл сайн. Эмч хамгийн эхлээд євчтєний дааврын тэнцвэрт байдлын шинжилгээ хийнэ. Тvvнчлэн бэлгийн дотор эрхтэний гэмтэл байгаа эсэхийг шалгах хэт авианы шинжилгээ хийх зайлшгvй шаардлагатай. Мєн vтрээний наалдац авах, эсвэл бэлгийн замын євчин илрvvлэх тусгай молекулын оношлогоо юм. Дааврын шинжилгээний vр дvнгээс хамаарч євчтєнд дотоод шvvрлийн булчирхайн мэргэжлийн эмчийн зєвлєгєє шаардлагатай болж магадгүй.

Эмчилгээ

Алдагдсан сарын тэмдэгийн мєчлєгийг зайлшгvй хэвийн болгох шаардлагатай. Vvний тулд мєчлєгийн алдагдлыг эмчлэх бус харин vvсгэсэн шалтгааныг арилгах хэрэгтэй;

    Халдварт болон vрэвсэлт євчнийг тусгай эм, физик эмчилгээгээр эмчилнэ.
    Дааврын єєрчлєлтийн эхэн vед  дааврын эмчилгээ хийнэ.
    Хавдар vvссэн нєхцєлд мэс засал хийгдэнэ.
    Суларсан биемахбодийг дэмжихэд биеийн тамираар хичээллэх болон зєв хооллолт, амин дэм тусална.