Иргэн бүр газар өмчлөх эрх хуулиар баталгаажсан. Монгол Улсын иргэн гэдгийг нь батлах төрсний гэрчилгээ авсан нялхсаас эхлээд хүн бүр Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт газар өмчлөх эрхтэй. Насанд хүрээгүй хүүхдийн өмнөөс эцэг эх, асран хамгаалагч, харгалзан дэмжигч нь хуулийн этгээд болно хэмээн хуулиар зохицуулсан. Хүүхэд асрах газарт хүмүүжиж байгаа болон бүтэн өнчин хүүхдүүдийн хувьд газар эзэмших эрх нь ч нээлттэй. Харамсалтай нь, өнөөдөр хүн бүрт газар эзэмших эрх нь нээлттэй бус хаалттай болчихоод байна. 2003 оны тавдугаар сарын 1-нд Монгол Улсын иргэнд газар өмчлөх тухай хууль хэрэгжиж эхэлснээс хойш нийслэлийн хэмжээнд нийт 85 мянга орчим иргэнд 4623.9 га газрыг нэг удаа үнэгүй өмчлүүлжээ. Өөрөөр хэлбэл, дөнгөж 7.5 хувь нь л газраа эзэмшсэн гэсэн тооцоо гарчээ.
Газар өмчлөх хууль анх батлагдсанаас хойш хоёр жил хүчинтэй байсан бол 2005 онд гурван жилээр сунгажээ. Харин 2008 онд таван жилээр сунгаж, энэ оны тавдугаар сарын 1-нээр дуусгавар болохоор байсан. Аз болоход өнгөрсөн парламентын хугацаа дуусгавар болохтой зэрэгцэн Ардчилсан намаас сонгогдсон Д.Ганхуяг, Х.Баттулга, Л.Болд нарын гишүүний санаачилгаар энэхүү хуулийн хугацааг дахин таван жилээр сунгаж 2018 он хүртэл хүчинтэй болсон. Өнгөрсөн оны эхэнд Налайх дүүрэгт 300 га, Сонгинохайрхан дүүргийн 21 дүгээр хороо Дэлгэрбулангийн аманд 100 га, Хан-Уулын Биокомбинатад 80 га, Багахангайд 160 га гэхчлэн байршилд газар өмчлөх боломжтойг НИТХ-аас баталж сүр дуулиантайхан зарласан. Гэтэл өнгөрсөн оныг дуустал нийслэлийн аль ч дүүргийн газрын алба нэг ч иргэнээс газар эзэмших өргөдөл хүлээн аваагүй. Өргөдөл бариад очвол “Шинээр олгох газрын зураг төлөвлөлтийг гаргаж байгаа” гэдэг ганцхан хариулт өгдөг. Нийслэлийн газрын албанаас Сар шинийн баярын өмнө өргөдөл хүлээн авч эхэллээ гэсэн мэдээлэл гарсан. Үүний дагуу Баянзүрх дүүргийн газрын албаар очиход газрын зохион байгуулагч мэргэжилтэн нь “Манайх одоохондоо иргэдээс газар өмчлөхтэй холбоотой өргөдөл хүлээн авахгүй байгаа. БЗД-ийн ИТХ-аар иргэдэд эзэмшүүлэх газрыг хэлэлцүүлж батлуулна. Тэгээд дахин газрын зураг кадастрыг нь гаргаад иргэдэд өмчлүүлнэ” гэсэн хариулт өглөө. Өнгөрсөн жил Баянзүрх дүүрэгт Гачууртын цаана Шар хоолойн аманд газар олгоно гэсэн. Яагаад дахиад ИТХ-аар хэлэлцэх болов хэмээн тодруулахад “Нийслэлийн газрын албанаас зарласан газар.
Юутай ч, иргэдээс өргөдөл хүлээн авахаар бол албан ёсоор мэдэгдэнэ. Энэ онд багтаад өргөдөл хүлээн авч эхэлнэ” гэснээс өөр дорвитой хариулт өгсөнгүй. Нийслэлийн газрын албанаас энэ талаар тодруулахад өнөөх 2012 оны эхэнд хэлж байсан зураг төсөл, төлөвлөлтөө л ярив. Хэрвээ 2013 оны тавдугаар сарын 1-нээр газар өмчлөх хуулийн хугацаа дуусгавар болсон бол яах вэ. Энэ олон хүн 0.07 га газар байтугай одоо амьдарч байгаа хашааны газраа өмчилж амжаагүй тохиолдолд хэн хариуцлагыг нь хүлээх байсан бэ. Анхнаасаа эмх замбараагүй, дураараа бариад олон жил болчихсон гэр хорооллын дахин төлөвлөлтийг зургаан сарын дотор нарийвчлан гаргаад ирчихэж болдог...Гэтэл нийслэлээс зайдуухан орших алслагдсан газруудад яахаараа хоёр жил дамнаад ч кадастрын зураг, төлөвлөлтийг нь хийж дуусдаггүй байна аа. Хуулиар олгосон газар өмчилж авах нээлттэй эрхийг минь ингээд хаачихсан Нийслэлийн газрын алба болон харьяа дүүргийн нөхдүүдэд хариуцлага тооцооч ээ. Хэрвээ ингээд хоёр, гурван жилээр зураг төслөө зураад, зохиогоод суусаар байтал газар өмчлөх хүчинтэй хугацаа буюу 2018 онтой золгох вий дээ.